Ռուսաստանի դաշնության կազմում գտնվող Օսեիթայի մասին հաղորդում էր․զարմանքով տեսա, որ Օսեթիայի նախագահի կաբինետում մինչեւ հիմա Լենինի նկարն է փակցված։Փաստորեն,սովետական միության փլուզումից 30 տարի անց Օսեթիայում դեռ սովետական իշխանություն է,բայց՝կապիտալիստական Ռուսաստանի կազմում։Այս ֆոնին հիշեցի,որ սովետի օրոք,1982թվին Պյատիգորսկում ընտանիքով ամառային հանգիստ անցկացնելուց հետո,Հայաստան տունդարձին ստիպված էինք Օսեթիայի ճանապարհով անցնել՝Պյատիգորսկ-Թիֆլիս ավտոբուսով, որովհետեւ ինքնաթիռի տոմս չկար,ու լեռնային ամենաբարձր կածաններով անցնելու սարսափը քիչ էր, մի հատ էլ Օսեթիայի սահմանին ավտոբուսն անհայտ պատճառներով ու երկար ժամանակով կանգնեցվեց ճանապարհին․ինչ-որ ուղեկալի մոտ։Մի քանի ծանր ու անտանելի ժամեր անցկացրինք, եվ ոչ մի բացատրություն չեղավ ուղեվորներին, թե որ օրենքի որ կետով էին իրավունք բանեցնում՝ավտոբուսն անհարկի կանգնեցնելով, թե՞ պարզապես լեռնականների չգրված օրենքն էին գործի դրել․․․փաստորեն, համարյա նույն վիճակն էր, ինչ որ հիմա՝Հայաստանի սահմանին իրականացնում են ազերները՝Հայաստանից ու Իրանից անցնող մեքենաների նկատմամբ։Եթե այն ժամանակ սովետական կարգերը չլինեին, կարող է ավտոբուսն անգամ կոնկրետ կողոպուտի ենթարկվեր։Ավտոբուսի վարորդի հանդեպ ինչ-ինչ պահանջներ էին ներկայացվել,եվ սարսափով մտածում էինք,թե ուր որ է՝ներս են մտնելու եվ ուղեվորների նկատմամբ կոնկրետ պահանջներ ներկայացնեն,բայց՝մեր մտածածի մասին չէինք բարձրաձայնում։
․․․Եթե այն ժամանակ լրագրող լինեի եվ նյութ գրեի տեղի ունեցածի մասին/ընդամենը ուսանող էի/,բնականաբար,այն ժամանակվա մամուլն այդ առթիվ նյութ չէր տպի,որ հանկարծ բազմազգ երկրի ժողովուրդների ,,եղբայրական բարեկամության,, վրա ստվեր չգցվի։Հետաքրքիր է, այդ սահմաններին հիմա՞ ինչ իրավիճակ է՝Ռուսաստանից, Հայաստանից, Վրաստանից կամ՝Հարավային Օսեթիայից գնացող մեքենաների նկատմամբ։
ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր,ազատ լրագրող-բլոգեր
,,1918․մայիսին գեներալ մայոր Անդրանիկին՝որպես հայկական հարվածող զորամասի հրամանատարի,հրամայված էր պաշտպանել Ղարաքիլիսա-Լոռի-Դիլիջան ուղղությունը։Այդ ժամանակ Անդրանիկը թուրքական շղթան ճեղքելով եկել էր Լոռի,ուր Ջալալօղլիում/այժմ՝Ստեփանավան/Թումանյանը տեղի ներկայացուցիչների հետ դիմավորում է նրան եվ խնդրում ամրանալ Լոռիում ու կռվել հարձակվող թշնամու դեմ։Անդրանիկը հեռագրում է Հայկական կորպուսի հրամանատար,գեներալ Ա․Նազարբեկովին,որ որոշել է պաշտպանել այդ գիծը մինչեւ վերջին մարդն ու փամփուշտը։1918թ․օգոստոսին Թումանյանը ,,Հորիզոն,, թերթում տպագրված ,,Անդրանիկը եվ Ղարաքիլիսան,,հոդվածում գրել է․,,Ղարաքիլիսայի անկման օրից սկսած անդադար մարդիկ են պատահում,որոնք դատապարտում են զորավար Անդրանիկին,որ Ղարաքիլիսայի ճակատամարտի ժամանակ նա խոշոր ուժերով մնաց էնքան մոտիկ՝Դսեղ նստած,մինչդեռ եթե օգնության հասներ Դվալից,պատերազմը ուրիշ ելք կունենար հայության համար։Այո, միանգամայն ճշմարիտ են ասում, որ եթե Անդրանիկը Լոռու կողմից,Դվալից օգնության հասներ,պատերամն անկասկած ուրիշ ելք կունենար,սակայն բոլոր դատապարտողները մի բան չգիտեն,որ հենց էդպես էլ ծրագրված էր եվ կատարվելու վրա էր,երբ զինվորական բարձր հրամանատարությունից հրահանգ եկավ զորավար Անդրանիկին՝մնալ Դսեղում եվ պաշտպանել երկաթուղու գիծը։Դսեղից տված տեղեկության հետեվանքով մինչեվ էս հրամանը փոխվեց, արդեն երրորդ օրն էր եվ գրեթե միաժամանակ եկավ Ղարաքիլիսայի անկման բոթը,,։
․,Կայծ,, 1990թ․փետրվարի 24
